Finans Sektöründe Sahteciliğe Konum Destekli Önlem

17 June 2022

Patterna, finans sektörü için ‘Konum Destekli Sahtekârlık Önleme Sistemi’ geliştirdi. Şüpheli işlemleri tespit eden sistemde lokasyon bilgisi de yer alıyor. Ulaşılabilirlik, veri güvenliği, yanlış alarm sorunlarını en aza indiren bu ilk yerli sistem, maliyet etkinliğiyle yabancı rakiplerine karşı da iddialı. 

Teknopark İstanbul Kuluçka Merkezi’nde (Cube Incubation) yerleşik Patterna, finans sektörü için Türkiye’nin ilk ‘Konum Destekli Sahtekârlık Önleme (Fraud Detection) Sistemi’ni geliştirdi. Patterna’nın kurucularından Dr. Betül Bulut’un aynı adı taşıyan doktora tezi, firmanın temelini oluşturdu. Finans sektöründeki sahtekarlık ve dolandırıcılığın önlenebilmesi için yapılan analizlere lokasyon bilgisini de dahil eden Patterna, bu özelliği ile piyasadaki yabancı rakiplerinin önüne geçti.

BAŞARILI SONUÇLAR

Dr. Bulut, bankacılık ve özellikle de finans teknolojileri sektöründe 15 yılı aşkın tecrübeye sahip. Sakarya Üniversitesi’nde ‘Bankacılık İşlemlerinde Konum Destekli Sahtekârlık Önleme Sistemi’ üzerine hazırladığı doktora tezi; Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yürütülen Sanayi Tezleri (San-Tez) programından destek aldı. Tez danışman hocası Prof. Dr. Ayhan Demiriz ile geliştirdikleri makina öğrenmesi ve veri madenciliği ile finansal işlemleri inceleyip, analiz eden yazılımları, 2012-2014 yılları arasında bir bankada kullanıldı.  

İstanbul Ticaret’in sorularını Patterna’nın kurucusu Dr. Betül Bulut cevapladı.

AKADEMİNİN GÜCÜ

Patterna nasıl kuruldu?

Finans sektörünün; sağlam, kapsamlı dolandırıcılık önleme stratejileri ve programlarına olan ihtiyaçlarını çözmek için akademinin gücünden faydalanıp, daha önce uygulaması olmayan yenilikçi bir yaklaşım ortaya koyduk. Müşterileri daha yakından tanımak ve şüpheli işlemlerle ilgili karar desteği sağlamak amacıyla yapılan finansal analizlere; işlemlerin lokasyon bilgisini de dahil ettik.

BDDK YÖNETMELİĞE EKLEDİ

BDDK, 2020 yılında çıkardığı Bankaların Bilgi Sistemleri ve Elektronik Bankacılık Hizmetleri Hakkında Yönetmelik’le; sahtekârlık ve dolandırıcılık tespiti konusunda da düzenlemelere gitti. Yapılan inceleme çalışmalarına, işlemlerin lokasyon bilgilerinin de dahil edilmesi şartını ekledi. Yönetmeliğin hemen ardından ürünümüzün ticarileşmesi kararını verdik. Prof. Dr. Ayhan Demiriz’le birlikte 2020 yılında Teknopark İstanbul’da Patterna’yı kurduk.

BÜYÜK FAYDA SAĞLIYOR

Türkiye’de bankalarda lokasyon bilgisi işleniyor mu?

2020 öncesinde finans kurumlarımız, lokasyon bilgisini işlemedikleri gibi sistemlerinde de tutmuyordu. Yönetmelik sonrası gerekli farkındalık oluşmaya başladı ve böylece lokasyon bilgisinin; müşteriyi tanımak, şüpheli işlemleri değerlendirmek ve sahtekârlık işlemlerini tespit etmek noktasında sağladığı büyük faydalar üzerinde konuşmak mümkün oldu. 2021 yılında elektronik para ve ödeme şirketleri için de benzer düzenlemeler getirildi.

YANLIŞ ALARM MALİYETİ

Yanlış dolandırıcılık alarmlarının etkileri neler?

Sahtekârlık işlemlerinin tespit edilmesi ve önlenmesi çalışmalarında dengelenmesi gereken iki unsur bulunuyor: Kayıp önleme (yanlış negatifler) ve güvenli işlemleri engellememe (yanlış pozitifler). Yanlış negatifler finansal kayıplar yoluyla müşteri mağduriyetleri oluştururken, yanlış pozitifler ise gerçek, güvenilir müşterilerin işlemlerinin yarıda kalmasına neden oluyor. Böylece finans kurumlarımız istenmeyen birçok sonuç ve maliyetle karşılaşıyor.

YERLİNİN AVANTAJLARI

Yerli sahtekarlık önleme sisteminin rekabet üstünlüğü nedir?

Patterna, yüzde 100 Türk mühendisler tarafından geliştirilen ve sahtekârlık tespiti sağlayan yerli bir yazılım ürünü olarak ön plana çıkıyor. Piyasada bugüne kadar yaygın olarak kullanılan yabancı menşeli ürünlerin aksine ulaşılabilirlik, verilerin yurt içinde kalması, ‘kullandıkça öde’ temelli abonelik sistemimizin sağladığı maliyet etkin yapımız nedeniyle kurumlarımız için avantajlı bir çözüm sunuyor.

İHTİYACA ÖZEL MODEL

Patterna’nın diğer hizmetleri neler?

Bugüne kadar yaptığımız Ar-Ge çalışmalarının sonuçlarından aldığımız güçle yeni ürünler geliştirmek için çalışmaya devam ediyoruz. Yakın bir zamanda lokasyon destekli davranışsal biometrik çalışmalarımızla şifresiz giriş ve çok faktörlü kimlik doğrulama çözümümüzü oyun, e-ticaret, finans gibi birçok sektörün hizmetine sunacağız.

VERİ ANALİTİĞİ

Ayrıca, firmaların yapay zeka ve makina öğrenim kapasitelerini geliştirmeleri ve niş uzmanlığa erişmeleri için özel geliştirme modelleri sunuyoruz. Firmalarımız ihtiyaçlarına uygun özel makina öğrenimi algoritmaları ve veri analitiği çözümleri edinme imkânına sahip oluyor. Analitik yeteneklerini geliştirip, optimize edilmiş kararlar almalarına yardımcı oluyoruz. Veri analitiği danışmanlığı ile kararlarının doğruluğunu artırıyoruz.

YÜZDE 90+ BAŞARI

“Sahtekârlık ve dolandırıcılık işlemlerini önleme alanındaki yazılımımız ve algoritmalarımızla gerçek sahtekârlık vakalarının yakalanmasını sağlıyoruz. Yanlış alarmların yüzde 90’ın üzerinde azalmasını sağlayan bir yazılım sistemi üretiyoruz. Böylece yanlış alarmlar yüzünden oluşan yüksek maliyetleri ortadan kaldırmış, müşteri memnuniyetini artırmış oluyoruz.”

İŞTE FAYDALARI

  • Firmaların müşterilerini daha yakından tanıyabilmesini sağlıyor.
  • Müşterileri işlemlerine göre risk faktörleri açısından değerlendirme imkanı sunuyor.
  • İşlemler arası geçişlerin analinizi yapıyor.
  • Şüpheli işlemleri dinamik ve proaktif olarak bulma imkanı veriyor.  
  • Bütüncül ve müşteri odaklı bir sahtekârlık önleme sistemi için işlem kanalından bağımsız analizler yapıyor.
  • Dizi ve üçüncü derece Markov ağ analizleri ile sahtekârlık tespitinde performansı artırıyor.
  • Model sonuçlarının farklı kurumlarda kullanılabilmesi ile performansı artırıyor.
  • Mekansal ve zamansal müşteri analizleri ile konuma dayalı finansal risk indeksi ve haritası sunuyor.